Poslanici Skupštine Kosova na današnjoj vanrednoj sjednici raspravljaju o pitanju održavanja referenduma Srbije za promjenu Ustava na teritoriji Kosova.
Sjednica se održava na zahtjev premijera Kosova Albina Kurtija, nakon što je međunarodna zajednica jučer zatražila od Vlade Kosova da dozvoli organizovanje ovog referenduma i “dozvoli Srbima na Kosovu da ostvare pravo glasanja na izborima i izbornim procesima u skladu sa ovom ustaljenom praksom”.
Premijer Kurti je u svom uvodnom obraćanju pred poslanicima rekao da Ustav predviđa da su svi građani jednaki pred zakonom i ponovio da se ne krši pravo srpske zajednice da glasa na referendumu Srbije, odnosno da oni to mogu da učine putem pošte ili u Kancelariji za vezu Srbije.
Srbija, koja Kosovo smatra dijelom svoje teritorije, insistira da se u srpskim sredinama na Kosovu otvore biračka mjesta.
Do sada su se na teritoriji Kosova organizovali parlamentarni i predsjednički izbori, a glasačke listiće je prikupljala Misija Organizacije za evropsku sigurnost i saradnju (OSCE).
– Kosovski Srbi posljednjih godina nisu glasali kao birači iz inostranstva, već kao da su unutar zemlje (Srbije). Pogrešna praksa proteklih godina ne opravdava nastavak ponavljanja ste greške. Kosovo je nezavisna i suverena država i kao takvo treba da se tretira – rekao je kosovski premijer.
Kurti je predstavio i rezoluciju za koju bi trebalo da se glasa, u kojoj se iznosi stav protiv održavanja srpskog referenduma na Kosovu, odnosno da taj stav podržava kompletan politički spektar na Kosovu.
Vanrednoj sjednici ne prisustvuje opoziciona Demokratska partija Kosova, iako podržava stav Vlade da ne dozvoli organizovanje srpskog referenduma. Iz ove partije je ranije saopšteno da premijer Kurti vanrednom sjednicom u Skupštini Kosova želi da izbjegne odgovornost.
Inače, vodeće albanske partije na Kosovu su iznijele stav da ne podržavaju održavanje referenduma Srbije na teritoriji Kosova.
Predsjednik parlamentarne grupe Srpska lista Igor Simić je pozvao da se prestane sa “antisrpskom kampanjom” i da se dozvoli održavanje srpskog referenduma.
Srpska lista je vodeća partija kosovskih Srba i ima podršku zvaničnog Beograda. U Skupštini Kosova ima svih deset zagarantovanih mjesta, rezervisanih za srpsku zajednicu.
– Još jednom sa ovog mjesta, u svoje lično i u ime Srpske liste, srpskog naroda sa ovog prostora pozivamo Vas da promijenite svoju odluku i omogućite izjašnjavanje na referendumu u skladu sa dosadašnjim principima. Ovo je poziv na razum, poziv na odgovornost, da počnete da poštujete naš narod i njegova osnovna ljudska prava – rekao je Simić.
Nakon Simićevog izlaganja, poslanici Srpske liste su napustili skupštinsku salu uz obrazloženje da “ne žele da daju legitimitet sjednici”.
Šta je prethodilo sjednici?
U zajedničkom saopštenju Francuske, Njemačke, Italije, Ujedinjenog Kraljevstva, Sjedinjenih Američkih Država i Evropske unije, Vlada Kosova je jučer pozvana da dozvoli srpski referendum na teritoriji Kosova.
“Pozivamo vlade Kosova i Srbije da se suzdrže akcija i retorike koje dižu tenzije i da se konstruktivno uključe u dijalog posredstvom EU”, navedeno je pored ostalog.
S druge strane, nakon što su se u Prištini s predstavnicima zemalja Kvinte sastali premijer Kosova Albin Kurti, predsjednica Vjosa Osmani i predsjednik Skupštine Gljauk Konjufca, izdato je zajedničko saopštenje u kome je ponovo iznesen stav da pripadnici srpske zajednice na referendumu Srbije mogu da glasaju putem pošte ili Kancelarije za vezu Srbije sa Kosovom.
Kosovo ne želi da dozvoli otvaranje biračkih mesta za referendum Srbije na Kosovu jer bi to “značilo kršenje Ustava i zakona Kosova, kao i međunarodne prakse”.
Istaknuto je da Ustav Kosova, važeći zakoni na Kosovu, kao i međunarodno pravo i međunarodna praksa ne priznaju pravo jedne države da održi referendum na suverenoj teritoriji druge države.
U međuvremenu je policija Kosova na prelazu Merdare zaplijenila izborni materijal iz Srbije za održavanje referenduma na teritoriji Kosova.
Reagovala je Kancelarija za Kosovo Vlade Srbije uz navode da OSCE još uvijek može da preuzme taj materijal kako bi se sutra otvorilo 140 biračkih mjesta u srpskim sredinama na Kosovu.
Predsjednik Srbije Aleksandar Vučić je ranije izjavio da će biti “većih i dalekosežnijih posljedica nego što se pretpostavlja”, ukoliko se ne dozvoli otvaranje biračkih mjesta na teritoriji Kosova kako bi Srbi mogli da učestvuju na referendumu.
Srbija sutra organizuje referendum na kome će srpski državljani moći da se izjasne da li su za promjene Ustava u oblasti pravosuđa. Ovaj referendum je Srbiji neophodan kako bi se srpsko zakonodavstvo uskladilo s evropskim u procesu pristupanja Srbije EU.
Promjene se odnose na način izbora sudija i tužilaca kako bi se smanjio uticaj politike u ovom procesu, koje se odnose izbor sudija i tužilaca.
Preambula važećeg Ustava Srbije, u kojoj se navodi da je “Pokrajina Kosovo i Metohija sastavni dio teritorije Srbije”, neće biti predmet ovog referenduma.
Izvor: Vijesti.ba / RSE
